Hai vạn dặm dưới biển là cuốn sách vĩ đại của Jules Verne, đồng thời là tác phẩm kinh điển của thể loại truyện khoa học viễn tưởng. Ở Việt Nam, tiểu thuyết này lần đầu tiên được đưa vào Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với tư cách ngữ liệu đọc hiểu chính trong bài học về truyện khoa học viễn tưởng ở ba bộ sách giáo khoa Ngữ văn 7. Bài viết nhằm làm sáng tỏ giá trị nội dung, đặc điểm nghệ thuật và tính giáo dục của tác phẩm Hai vạn dặm dưới biển, chỉ ra sự hấp dẫn và vai trò của tác phẩm trong việc phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh Trung học cơ sở từ góc độ khoa học, văn hóa, lịch sử, xã hội, tâm lý học…. Từ đó đề xuất cách tiếp cận nhằm khai thác hiệu quả và nâng cao chất lượng việc dạy - học tiểu thuyết Hai vạn dặm dưới biển cũng như thể loại truyện khoa học viễn tưởng - một tác phẩm và thể loại truyện hoàn toàn mới trong trường phổ thông hiện nay.