Từ cuối thế kỷ XIX, văn học Việt Nam bắt đầu có dấu hiệu đổi thay, chuyển biến từ phạm trù trung đại sang phạm trù hiện đại. Sang đến đầu thế kỷ XX, đặc biệt từ những năm 1920 trở đi, văn học Việt Nam dần bước vào quỹ đạo của văn học hiện đại một cách nhanh chóng và toàn diện với sự xuất hiện của nhiều cây bút sung sức với những cách tân nghệ thuật đáng chú ý. Ở truyện ngắn, thể loại “tự sự cỡ ngắn” vốn năng động và có điều kiện dễ bắt nhịp với sự chuyển biến của xã hội nói chung, của văn học nói riêng, điều này được thể hiện một cách rõ nét. Tiến trình hiện đại hoá của truyện ngắn giai đoạn này được bộc lộ trên nhiều phương diện, đặc biệt rõ ở phương diện cốt truyện, kết cấu và ngôn từ. Bài viết này tập trung làm sáng tỏ điều đó.