Nghiên cứu này phân tích những tác động của Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM) đối với lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu thép Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh vai trò trung gian của đổi mới công nghệ và đổi mới xanh, cũng như vai trò điều tiết của thể chế. Phương pháp nghiên cứu định tính được áp dụng, trong đó dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, nghiên cứu học thuật và các chính sách liên quan liên quan đến việc triển khai CBAM trên thị trường EU. Bên cạnh đó, phỏng vấn chuyên gia được thực hiện với các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia trong ngành và lãnh đạo doanh nghiệp thép, nhằm cung cấp góc nhìn sâu sắc về những thách thức và phản ứng chiến lược trước các quy định của CBAM. Nghiên cứu cho thấy, mặc dù CBAM tạo áp lực tức thời lên các nhà xuất khẩu thép, nhưng cơ chế này cũng đóng vai trò xúc tác cho sự tiến bộ công nghệ trong dài hạn và chuyển đổi xanh, qua đó củng cố vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Việc đầu tư vào công nghệ sản xuất ít phát thải và tối ưu hóa chuỗi cung ứng bền vững được xác định là những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định và thích ứng chiến lược. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất các khuyến nghị chính sách và chiến lược thực tiễn nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu của các doanh nghiệp thép Việt Nam trong bối cảnh quy định ngày càng thay đổi.